ریزش مو یکی از شایعترین و نگرانکنندهترین عوارض شیمیدرمانی هست که بسیاری از بیماران مبتلا به سرطان با آن مواجه میشوند. اگر شما یا یکی از عزیزانتان این دوران را پشت سر گذاشتهاید، احتمالاً اولین سؤالی که در ذهنتان شکل میگیرد این است: “چه زمانی موهایم دوباره رشد میکنند و چگونه رشد سریعتر موها پس از شیمی درمانی انجام شود. رشد مو بعد از شیمی درمانی یکی از دغدغه های اصلی بیماران سرطانی است. در این مقاله با مراحل، زمانبندی و درمان موثر برای بازگشت موها پس از شیمی درمانی آشنا شوید.
شیمی درمانی با هدف از بین بردن سلولهای سرطانی طراحی شده، اما می تواند به سلول های سالم که رشد سریع تر دارند نیز، آسیب بزنند. فولیکولهای مو نیز از جمله این سلول های سالم است. داروهایی مانند دوکسوروبیسین، پکلیتاکسل یا سایکلوفوسفامید از جمله داروهایی هستند که ریزش شدید مو را بهدنبال دارند.
مراحل رشد مو بعد از شیمیدرمانی
مرحله اول:
شروع مجدد رشد (۲ تا ۴ هفته پس از درمان)
موهای نازک، نرم و روشن تری ظاهر میشوند.
ممکن است پوست سر حساس گردد.
مرحله دوم:
ضخیم شدن تدریجی مو (۲ تا ۳ ماه بعد)
موها کمی پرپشتتر و رنگ آن تیرهتر میشود.
رشد مو در این مرحله کند است.
مرحله سوم:
بازسازی کامل فولیکولها (۴ تا ۶ ماه بعد)
موها ضخیمتر، سالمتر و مقاومتر شده و نیاز به مراقبت تر بیشتری دارند.
مرحله چهارم:
بازگشت به ظاهر قبلی (۸ تا ۱۲ ماه بعد)
در این مرحله فرم موها تغییر می کند. مثلا موها صاف یا فر می شوند.
شکل و ساختار مو پس از درمان
پس از شیمیدرمانی، ممکن است موهایی که رشد میکنند از نظر رنگ، ضخامت یا حالت با موهای قبلی فرق داشته باشند. برخی بیماران شاهد موارد زیر هستند:
موهای خاکستری یا سفید حتی در سنین پایین ایجاد می شود.
تغییر حالت از صاف به فر یا بالعکس (بهنام Chemo Curls)
رشد ناقص در بعضی نقاط، این در شرایط نادر اتفاق می افتد.
در واقع این تغییرات معمولا موقتی است و در بازه ۱۲ تا ۱۸ ماه به حالت عادی باز می گردند.
روشهای رشد سریعتر موها پس از شیمی درمانی
برای سرعت بخشیدن به رشد مجدد موها، میتوان از روشهای مختلفی استفاده کرد:
مصرف مکملهای مناسب
بیوتین (ویتامین B7): مؤثر در تقویت فولیکولها
زینک (روی): جلوگیری از ریزش مجدد
آهن: کمک به اکسیژنرسانی بهتر به پوست سر
استفاده از محلولهای موضعی
لوسیون ضد ریزش و رویش مجدد موی دکتر رج با فرمولاسیون Georgia جهت درمان ریزش موی ارثی و غیر ارثی و همچنین برای رویش مجدد موهای ریخته شده تجویز می شود. این لوسیون با مکانیسم تلفیقی مشتق آمینوکسیل(شبه ماینوکسیدیل) و گاما گلوتامیک اسید باعث کاهش فعالیت آنزیم ۵ آلفا ردوکتار می شود. این لوسیون با تحریک خون رسانی به پیاز مو و افزایش سلول های زایشی مو باعث رویش مجدد مو می شود.
لوسیون رویش مجدد دکتر رج چگونه عمل می کند؟
توجه داشته باشید این لوسیون مشتق آمینوکسیل ماینوکسیدل را دارد ماده ایی که شبیه ماینوکسیدل عمل می کند ولی عوارض ماینوکسیدل را ندارد. در مشتق آمینوکسیل، خواص آنتی اکسیدانی قوی تری پیدا می شود و برای محافظت از سلول های مو در برابر آسیب های اکسیداتیو مفید می باشد.
ماساژ منظم پوست سر
از دیگر روش های رشد سریعتر موها پس از شیمی درمانی ماساژ منظم پوست سر است. ماساژ سر باعث افزایش گردش خون و تحریک فولیکولها می شود.
استفاده از روغنهای طبیعی
از دیگر روش های رشد سریعتر موها پس از شیمی درمانی، مصرف روغن های طبیعی است. روغن هایی مانند روغن کرچک، روغن نارگیل یا روغن رزماری باعث افزایش گردش خون در پوست سر شده و نقش بسیار مهم در تحریک رشد مو دارند. روزانه یک الی دو بار باعث بهبود بافت پوست سر و تغذیه ریشه مو می شود.
عدم استفاده از سشوار و رنگ کردن مو
در ماههای ابتدایی بعد از شیمیدرمانی، از رنگ مو، دکلره، سشوار و اتوی مو پرهیز کنید. موهای تازه رشد کرده بسیار حساس و شکننده هستند و نیاز به مراقبت ویژه دارند.
چه زمانی موها بعد از شیمیدرمانی رشد میکنند؟
به طور معمول، رشد مجدد موها از ۲ تا ۳ هفته پس از پایان شیمی درمانی شروع میشود. اولین رشد بسیار نازک و نرم است. معمولا طی ۱ الی ۲ ماه قابل مشاهده است. در حقیقت رسیدن به تراکم طبیعی مو ۶ تا ۱۲ ماه طول می کشد. اما اگر تغذیه مناسب را رعایت کنید قطعا روند رشد مو نیز سریع می شود.
چگونه از موهای تازه رشد کرده مراقبت کنیم؟
موهای جدید بسیار حساس هستند و به همین خاطر باید با دقت کافی مراقبت کنید.
استفاده از شامپوهای بدون سولفات و ملایم
اجتناب از استفاده از سشوار، اتوی مو و رنگ مو حداقل تا ۶ ماه
خشککردن طبیعی مو و شانهزدن با ملایمت
پرهیز از بستن محکم یا کشیدن موها
نقش تغذیه در رشد سریعتر موها پس از شیمی درمانی
تغذیه سالم می تواند باعث رشد سریع تر موها پس از شیمی درمانی شود. به همین دلیل موارد زیر را رعایت کنید:
پروتئینها: گوشت، تخممرغ، حبوبات
ویتامینها: A، C، D، E و ویتامینهای گروه B
مواد معدنی: آهن، زینک، سلنیوم
همچنین مصرف مایعات کافی (حدود ۸ لیوان در روز) به بهبود گردش خون و تغذیه بهتر فولیکولها کمک میکند.
آیا همهی داروهای شیمیدرمانی باعث ریزش مو میشوند؟
خیر. برخی داروها بیشتر از سایرین باعث ریزش میشوند.
آیا موها همیشه به طور کامل باز میگردند؟
در اکثر موارد بله. اما در بعضی موارد نادر ممکن است رشد مجدد موها، کامل صورت نگیرد.
میتوان همزمان با رشد مو از رنگ مو استفاده کرد؟
پیشنهاد میشود حداقل ۶ ماه پس از رشد مجدد، از رنگ موهای بدون آمونیاک استفاده شود.
اهمیت سلامت روان در رشد مو
استرس از بزرگترین دشمنان رشد مجدد مو است. بدن بعد از شیمی درمانی در حال بازیابی است و اگر فرد تحت فشار روانی باشد، ممکن است چرخه رشد مو دچار اخنلال شود. توصیه می شود حتما با مشاوره یا روان شناسان مخصوص بیماران سرطانی دیدار بفرمایید. همچینن در کلاس های یوگا شرکت کنید.
جمعبندی
رشد مو بعد از شیمی درمانی یک روند طبیعی و تدریجی است که با صبر، مراقبت و استفاده از راهکارهای صحیح میتوان آن را تسریع کرد. حمایت روحی، تغذیه مناسب و استفاده از درمانهای موضعی نقش مؤثری در بازسازی ظاهر و اعتماد بهنفس فرد ایفا میکند.